Paroles cleres da la Generala y dal IL de Fascia

 


Hilda Pizzinini: “Al me desplej l dì, ma chi che é contra l ladin standard, é contra l ladin”


 


Ensnuet (14.02.2003) él ju en ona te TRAIL/Rai ladina n auter servisc televisif sun la dezijion touta dal Consei d’Istitut y dal assessorat ladin de scluje fora l standard ladin da la aplicazion sciche lingaz ofizial. Hilda Pizzinini, presidenta dla Union Generala di Ladins dles Dolomites, union coportadoura dl projet SPELL, à abù paroles cleres: “la dezijion de scluje fora l ladin standard ne é nia vegnuda touta da esperc de linguistica, ma é vegnuda touta da la politica. Al me desplej l dì, ma chi che é contra l ladin standard é contra l ladin”. L diretour dl Istitut Ladin de Fascia y l auter intervisté, Fabio Chiocchetti, à recordé che l ladin standard é plenamenter operatif: “al à na strutura, al à n vocabular de basa, al à sies regoles de sintassa, cie che al mancia é propi l’adoranza, l corpus.” L’adoranza ofiziala fova preveduda sciche proscim vare, chel plu important do l’elaborazion de gramatica y dizionar. N coretour automatich per MS-Word dova alesiré y deslarié l’aplicazion.

La dezijion dl Consei dl Istitut Ladin a San Martin ti tol zenzauter credibelté y renom a chesta istituzion, arjontes con truepes fadies dal vedl diretour L. Craffonara che à perauter ence dè ju la enciaria da redadour dla revista scientifica”Ladinia”. Va sen l’Istitut ite te na crisa? La colaborazion pro l projet Spell anter i Istituc deventarà dessegur plu problematica y les istanzes competentes dl’Europa che à sostegnù con trueps scioldi l projet se damanarà ence: cie él pa suzedù, ciuldì na esclujion o enchinamai na certa “criminalisazion ofiziala”, “usare il ladin standard diventa reato” sciche l prof. univ. Belardi à scrit? La simpatia y l sostegn deforavia per i ladins jirà juvers y an se damanarà dezijions de prinzip. Sce nia l Istitut y les autres istituzions de dovei ne va dantfora, chi dess pa spo jì? La jent scempla, l singul? Dl auter vers se enjontaràl tost permez n auter Istitut, chel de Fodom/Col y Ampez, che sostegn l lingaz standard zenza resserves. Al dess giaté alberch a Col Santa Lizia. L ladin standard jirà  empò inant, davia che al é truep enteres danter i ladins sciche ence les toutes de posizion confermeia. A livel local à zachei y plu avisa Istitut Ladin MdR y assessorat dit nò, a livel d’Europa àn dit scì. Al resta la gran grovaria de chesta “delibera”. Al resta la speranza che Fascia adoteie a livel local y regional l standard.

Al me plej(0)Al ne me plej nia(0)

1 iadesc liet

Ortiede inant tres