"Ladins anter i tablés o te n mond modern"
Endoman, 13 de messel, da les 14.30 inant debata con raprejentanc politics y culturai tla Ciasa de Comun a Cianacei - Mostra "Vejins" sun cultura, storia y lingaz - Tant de interes él pa a porté inant n lingaz unitar?
Endoman domenia, ai 13 de messel, végnel tegní tl cheder dla festa fasciana "Te anter i tobié/Anter i tablés" a Cianacei l Dí dla Unité Ladina, na sort de Festa Nazionala Ladina a recordanza dl 14 de messel 1946, do la vera, canche Ladins de dutes les valedes se ova abiné sun Jouf dl Sela per damané unis reconesciment sciche grup etnich y unité aministrativa. Entrames les aspirazions ne se á dutaorela nia realisé. I Ladins é dutaorela spidicés su te 3 provinzies/2 regions y l reconesciment va aluesc dassen, aluesc demanco, ma dlonch a pé zot. An va endalauter empede adum, p.ej. con la dezijion politica dla Svp tla provinzia de Bulsan de spidicé su i ladins ciamň n iade do idiom (badioc y gherdeines) y de scluje fora i autri ladins. Contra chestes tendenzes él ence forzes che laora per deplú union, ma chi la davagnará pa? La Unité Ladina é l argoment zentral de na debata metuda a jí da l'Union Generala di Ladins dles Dolomites deberieda con l'Union di Ladins de Fascia. Sun paion i raprejentanc dles istituzions y di movimenc politics da les 14.30 tla Ciasa de Comun, anter chisc i assessours Gino Fontana y Florian Mussner, l vize-president dl Consei Carlo Willeit y l onorevul Bepe Detomas. A la fin vegnirál daurí la mostra "Vejin" (www.vejin.com dla Consulta da Bulsan y metuda adum da Mateo Taibon) che sporj n cheder cler sun cultura, storia y lingaz di ladins. Enfin che i ladins fej n pue de foclor turistich ti féjen les beles, ma canche ai ghira derc végnei combatus. Ence na certa politica fata te ciasa va contra: boicot tla provinzia da Bulsan al lingaz scrit unitar.
L ann 2000 é bele passé. A cie pont éla pa l'Unité Ladina? Tant de interes él pa per chesta chestion, tant de engajament él pa anter unions y istituzions ladines de porté inant na politica unitara y n lingaz unitar? Chestes sará valgunes dles domandes che messará vegně responudes entratant la debata.
Per vedei i ultims svilups politics envionse da ti cialé a la plata dl sit Vejin.com che descriv i varesc de majer interes dal 1945 inant sun http://www.vejin.com/storia.html#dolavera .