|  |
Referendum a souramont: gran festa enseira a Cortina
scrit ai 01 November 2007 da les 21:12:32 da noeles |
|
La Ladinia Unida pro la provinzia de Bulsan
Chesta é la volonté dl referendum de Ampez, Col y Fodom - Na gran prova de ladinité, sen bàstel con pregiudizes - Eddy Demenego y l ombolt Andrea Franceschi enseira sun La 7 a la trasmiscion de Giuliano Ferrara Na venta dl "no" pro l referendum da souramont essa volù dì n endebliment sostanzial dla Ladinia, na deligitimazion dla nascenta Lia di comuns ladins dal meteman y n spidiciament fatal, no na Ladinia Unida, ma na Ladinia en spidic. Encandenò l'à l "scì" davagneda autafora con l 80% dles oujes dedes ju. La gran ligreza fova da sentì enseira a la festa de rengraziament metuda a jì dai comités de souramont, enceben che an sà che i varesc dantfora é dut auter che sauris. Al jirà sen debujegn de convence ben 216 parlamentars a Roma a dé pro la lege de mudazion di confins aministratifs. An é bele pro l laour.
I comités à tremolé enfin a la fin, dantaldut a Cortina d'Ampez, olàche i "aciasés savaiés" dles secondes ciases fej fora bendebot de sondla litala, an rata anter l 20-25%, ma canche al ruvova adalerch i resultac sezion per sezion y duc soura l 50% savòven che an ti l à fata. L 80% à dit "Scì", n resultat che ne lascia deguna lerch per spligazions. La ligreza se à deslarié en lunesc seira delà y decà dai joufs enfin a leghermes da la ligreza, per gauja de chesta gran ingiustizia storica. Sen bàstel ence con i pregiudizes pro i ladins decà dai joufs, dantaldut chel dl "massa talian", na "razism" deslarié dantaldut te Gherdeina y che à entossié gonot vigni colaborazion. La ligreza y la reconescenza fova ence i sentimenc dla festa enseira a Cortina, abelida da truepes bandieres ladines con la scrita "Ladinia Unida" sot a la provinzia de Bulsan, bandieres che an ne veid nia plu cis gonot decà dai joufs, dantaldut nia te ocajions ofiziales da canche l assessour Mussner é sun l scagn da assessour. Al ne à nience dé fora n comunicat personal a desvalivanza dl assessour regional Luigi Chiocchetti y de trueps esponenc dla SVP, da meteman da Luis Durnwalder, Siegfried Brugger, Franz Pahl y Karl Zeller y d'autri. La SVP ladina dij de ester dassen contenta te sie comunicat con l resultat dl referendum che ti dà plu forza a la colaborazion interladina da realisé con projec soura les seides provinziales tres la Lia di comuns ladins, ma ala ne azica nia avisa la chestion dla mudazion di confins aministratifs, enceben che ala dij de volei sostegnì i proscims varesc di vejins ladins. La Svp de Urtijei, conesciuda bele per sia posizion contra l ladin standard y en sintonia con l assessour Florian Mussner, à dé fora n comunicat da sia pert olàche ala depenj al mur l pericul de na "provinzia ladina". Sie spiso al referendum fova y é gran. N scizer de Urtijei, Othmar Moroder, à enfinamai dé ite les idees per l prum jolantin dl grup dl no entourn a Ernesto Majoni a n'Ampez.
La SVP todescia à fat depierpul gara da ti dé l benvegnù, sclarian dagnora y atira l obietif dl referendum aladò dla domanda referendara metuda dant ai litadours ladins da souramont: "Voleise che l teritore di comuns de Anpezo, Fodom y Col vegne destaché da la region Venet per passé desche pert integranta a la region Trentino Alto Adige/Südtirol?" La SVP todescia, Durnwalder, Zeller, Brugger y autri ti à bele asseguré dut sie sostegn sibe tl consei provinzial che regional che messarà dé ju sie arat che ju a Roma canche ala vegn a les dretes. Enfinamai da l'Austria se àn spazé da lascé alsavei tres l sotsecreter de stat Gahr che an ti dà l benvegnù a la arciaseda di ladins da souramont y che an veid dret de bon uedl la mudazion di confins aministratifs per tò ite Ampez, Col y Fodom.
L ombolt de Cortina d'Ampez Andrea Franceschi y Eddy Demenego dl secont comité pro-referendum de Ampez é jolés enier a Roma a tò pert a la trasmiscion "Otto e mezzo" de Giuliano Ferra sun Canale 7 da mesa les nuef seira. Ferrara à fat la introduzion olàche al volova dé da capì che en pratica se tràtela de rejons economiches. La pruma domanda ti àl fat al scritour Ferdinando Camon che ova abù scrit n articul olàche al dijova che i ampezans y fodoms volova mudé region per motifs economics y per gauja de stritaries con la region che à n fondament tl chiet de Roma. L raprejentant dl Venet à defenù Galan a sabla trata. Demenego à rebatù con forza che cie che Riccardo Galan à dit te chisc ultims dis é robes nia da creie. L ombolt de Ampez à metù dassen averda y à naouta atira laudé la bona colaborazion con la jonta dl Venet, ma al à dé pro che i problems esisteia: "Al basta fé 20 km y an veid cie desferenza che al é, dut funzioneia miec". Demenego à dit che i problems economics ne é en verité nia stés determinenc, ma cie che conta cotant deplù é la cultura y la identité ladina, avei i medems derc di ladins de Bulsan. Al é passé 90 agn y al é bele l sest iade che Ampez à prové de avei n referendum, ma ala ne é mai juda, sciche ala ne va nia da rejoné con Galan. Imprescion à fat Demengo canche al à dit che Durnwalder leva adora y azeteia colocues con i zitadins bele da les sies da doman, depierpul che Galan ne respon nience a les letres. Ferrara ti à damané al ombolt Andrea Franceschi sce al se sent ladin o no, ciuna che é sia posizion. L ombolt à dit clermenter "Scì, i son ladin" y à enjonté che l resultat referendar é tant cler che an ne pò nia l tajenté via. Al sarà rie da mudé region, ajache an é al lim dl imposcibel, ma la democrazia y la volonté dla jent mess vegnì respeteda y perchel él dret che an vae pro Bulsan. Con chestes paroles dl ombolt à Ferrara sclut ju la trasmiscion.
|
| |
Cumpeida mesana de oujes: 5 Oujes: 2

|
|
| Per l contegnú di comentars é l autour dl medem responsabel |
|
|
Comentars anonims n'é nia ametus, preibel registredeves denant |
|
Re: Referendum a souramont: gran festa enseira a Cortina (ponc: 1) da Jandaniel ai 03 November 2007 da les 18:59:05 (Infos sun l utilisadour | Ti mané n messaje privat) | Enteressant él che a la Svp de Urtijei, ai conescius anti-tiroleisc plu fanatics, ne ti àl nia scusé l comunicat stampa dla Svp ladina, deche an à podù audì enseira tl radio ladin. Ei à messù vegnì fora con n sie comunicat, te chel che ai dij che sia gran poura é la "provinzia ladina". Chest à ence Mussner dit n iade tl radio. An se damana, sce al esisteia veramenter na "Svp ladina" o sce al é dut demé na "finta", n clap de oportunisc' che vuel fé cariera con la eticheta ladin. |
|
|
Re: Referendum a souramont: gran festa enseira a Cortina (ponc: 1) da marco ai 03 November 2007 da les 20:50:08 (Infos sun l utilisadour | Ti mané n messaje privat) | Sce la SVP ladina ô se nominé ennant ensciö, spo messera se destaché dles teories asurdes dal grup da Urtijei. La cualité y le livel de chisc anse düc podü aldí tal "Mittagsmagazin" dan da valgügn dis; cöstes coses él jont todescia co m´à dit.
La ladiníté vir te en ater post. |
|
|
|