Presentazion dla nrescida sun l Troi Paian,
n vedl troi che passova tres Gherdëina
de dr. Stefan Planker/diretëur dl museum
De dezëmber dl 1999 ova l Museum Ladin Ciastel de Tor, deliberà de sëurandé ai doi studieusc de Gherdëina, al dr. Herwig Prinoth y al dr. Stefan Planker de fé na nrescida sun l vedl Troi Paian, l vedl troi che passova tres Gherdëina. L Museum Ladin, n cunlaurazionn cun l chemun de Urtijëi nvieia duc i nteressei a unì a scuté su i resultac dla nrescida che unirà purtei dant dal dut. Herwig Prinoth n vënerdi ai 24 de jené, dala 20.30, tl Palaz di Cungresc a Urtijëi.
La proposta fova unida fata ai 29 de setëmber dl 1999 dal cunsilier dl cunsëi de aministrazion rapresentant
de Gherdëina, Otto Senoner che, do avëi rujenà cun i ambolc de Gherdëina se ova sëurantëut l’iniziativa de purté dant tl cunsëi de aministrazion dl Museum Ladin l’idea de finazië n stude sun l Troi Paian. A d’ël ti ova l presidënt dl Museum, dr. Heinrich Huber, sëurandat la nceria de abiné vel studiëus che se dajëssa ju cun na tel nrescida.
Bele ai 25 de agost dl 1998 se ova ancuntà, su proposta dl chemun de S. Crestina y n ucajion di 1000 ani Gherdëina, i ambolc dla valeda, i rapresentanc dl’Associazion turistiches y la forestale per lauré ora n
proiet per ressané la trassa dl vedl Troi Paian y te chëla ucajion fovel tumeda la proposta de cuntaté esperc de storia per udëi sce l fossa stat mesum lauré adum cun n Università pra n tel proiet.
Cuncretamënter an scumencià cun la nrescida de jené dl 2000, do che la proposta de Otto Senoner fova passeda tl cunsëi de aministrazion dl Museum Ladin tla senteda di 28 de dezëmber 1999. Pra la tueda se à i doi studiei stizà sun plu ciampes, cialan de lauré a n livel interdisciplinèr tulan n cunsciderazion plu argumënc de stude:
l’archeologia tres sondajes sun l troi, n stude bibliografich, ejaminan duc cie che ie unì scrit nchin sën sun i troies o sun l Troi Paian, n stude geologich y geomorfologich, n stude de archif, n stude sun la liejëndes y fajan ntervistes a chëla vedla persones che ëssa pudù savëi mo velch sun l vedl troi.
La nrescida ova bele purtà ntan i studi a scuviertes nteressantes per la storia de Gherdëina, defati fovel te chësc contest, bele ntan l’instà dl 2000, unì abinei i resc dl ciastel Stetteneck, ciastel che fova sun l col da Pincan y nia sun l Balest coche truepes minova. Nce te d’ autra localiteies iel unì abinà vel fusties dl tëmp passà, reperc che nes tetimonieia coche nosta valeda fova bele abiteda y vijiteda plu da giut.
L Museum Ladin, n cunlaurazionn cun l chemun de Urtijëi nvieia duc i nteressei a unì a scuté su i resultac dla nrescida che unirà purtei dant dal dut. Herwig Prinoth n vënerdi ai 24 de jené, dala 20.30, tl Palaz di Cungresc a Urtijëi.


3 iadesc liet