Ladins segurs de sé enstesc o arbandonés da sé enstesc
Al se prospeteia n davegnì melsegur – Na odleda a Fascia nes dij cler olàche ala fala tla provinzia de Bulsan
de Carlo Willeit
Chiet, do les lites. Temp da pensé do ai fai, a les gaujes dla perduda de LADINS DOLOMITES. Lista nia plajoula, propaganda massa debla, destacheda dai meric y dai fai di temps passés, Souramont nia tant benvedù, contribuc, stredes, gares…, chestes y de autres gaujes vegn analisedes. Dutes arà valch de veir, ma la unica plu segura y plu emportanta é la mancianza de creta di ladins te sies forzes politiches, te sé enstesc; enscì ài renunzié a n secont sie raprejentant te Consei Provinzial. Na odleda a les lites te Fascia nes dij cler, te cie posizion che i son a Bulsan: 8000 ladins fascians pò se empermete does listes ladines con n raprejentant lité da ei, 20.000 ladins a Bulsan ne se en chier fora y ne se en liteia enstesc nience un.
Con chesta realté dant ai uedli é vigni domanda sun la nezescité da jì inant con n moviment politich autonom ladin dessourora. La autonomia politica y amministrativa é la unica streda per salvé la mendranza ladina, per conservé per i vifs y nia demé per i museums l patrimone storich y cultural, per defene les dretes rejons dla popolazion ladina.
Na lege litala nueva per i ladins o contra i ladins, n maiour reconesciment dl lingaz, dl proporz y dla raprejentanza di ladins o l arbandon a les grazies, racomanazions y protezions clientelares di governanc todesc y talians, na scola, na gliejia y na sozieté che ensegna y deida conservé y adoré l ladin o una che l scluj fora tres deplù da la nascenza ensù, media ladins da vigni dì y per duc i ciamps dla vita o vegni sourc y verc ti lingac de propaganda y padronanza foresc’, na unité ladina plu damprò o tres plu dalonc, na popolazion ladina segura de sè enstessa te n davegnì segur o na agonia de 100 agn alalongia? Chestes alternatives vuel dì ester o nia ester per la jent ladina. Ciamò onse la forza da volei y podei, ma tost podéssela vegnì a mancé ence chesta; speron che les cosses vae dl dret vers!


2 iadesc liet