Il Rumantsch Grischun duai vegnir introducí usché svelt sco pussaivel en scola
La Lia Rumantscha concretiseia sia posizion devers l Rumantsch Grischun, l lingaz unitar scrit: plu adora che al é meso te scola – articul sourantout da la “Quotidiana”
(mc) Suenter differentas petiziuns e proclamaziuns en connex cun l’introducziun dal rumantsch grischun en scola han suprastanza e cussegl da la LR concretisà lur pusiziun per mauns da la Gruppa rumantscha dal cussegl grond che sa raduna oz a Cuira. La LR tegna quint da las menziuns giustifitgadas partenent dumondas anc nunschliadas en connex cun l’integraziun dal rg en scola. Ella conferma dentant la decisiun prida senza cuntervuschs a la delegada da 2002 a Casti tenor la quala il rg duai vegnir introducì uschè svelt sco pussaivel, dentant fitg bain preparà en scola. Sibe l Cianton Grijon (blason dessoura) che les majeres union culturales vuel introduje l Rumantsch Grischun (RG) te scola dal 2005 inant. Al vegn bele adoré desche lingaz ofizial scrit a livel ciantonal da zacotant de agn (http://www.gr.ch/rumantsch/index.cfm ).
Dal chantun pretendan ins perquai in concept cumplessiv per che il rg haja bunas cundiziuns da partenza e na stoppia vegnir introducì cun sforz. La LR pretenda plinavant d’integrar commensuradamain ed a temp util tuttas gruppas d’interess pertutgadas, cunzunt la magistraglia, ils geniturs e las instituziuns culturalas. Il concept stoppia determinar exactamain la rolla dals idioms e dal rg enstagl da discurrer da substituir ils idioms cul rg. Plinavant èn suprastanza e cussegl da la LR da l’avis ch’ils temins discussiunads sco visiun a la «Maisa radunda» sajan realisticamain memia optimistics. I dovria anc bler temp per far ulteriurs pass en la standardisaziun dal rg per l’adiever da la scola e quai avant che scolar la magistraglia ed edir ils emprims meds d’instrucziun. Urgent saja d’orientar e famigliarisar la populaziun cun l’adiever dal rg. Il chantun stoppia preparar bunas materialias d’instrucziun e scolar persunas sco manaders da curs. La LR punctuescha era che a l’introducziun integrala dal rg en las scolas primaras stoppian proceder models regiunals e communals da pilot accumpagnads professiunalmain. L’introducziun stoppia era tegnair quint da las differenzas sociolinguisticas en las regiuns rumantschas.
Rumantsch Grischun = lingaz unitar scrit di Ladins dla Svizra, da confronté con l Ladin Standard, les regoles de entrami é vegnudes definides dal prov.univ. dr. Heinrich Schmid
(0)Al ne me plej nia
(0)1 iadesc liet