Dì dla Unité Ladina: na ocajion arjumeda




Lascé jì en broda l Di dla unité Ladina delegitimeia la Generela

 

LA SPERANZA É CHE LA FUNZION VEGNE SOURANTOUTA DA LA LIA DI COMUNS LADINS, EN PARTICOLAR DAI COMUNS DA SOURAMONT

 

Sce al vegnissa almanco rejoné y scrit n diejem de cie che an rejona y scriv sun l aveniment dla „Maratona dles Dolomites” y sun l “Sella Ronda Bike Day” ence sun l “Dí dla Unité Ladina”, spo éssen dessegur zompré adum valch manifestazion per i 14 de messel, o miec per i 15, ajache al é domenia. Dutes trei les manifestazions toma de messel, canche al à bele metù man l gran laour da d’isté con l turism. I prums doi avenimenc vegn tegnus de domenia, ai prums y ai 8 de messel. Samben spéren ch’ai porte de biei scioldi, ajache l proverb vel dutaorela: “Primum vivere, inde filosofare”, inde fé ciacoles sun i ladins, sun sia identité y unité.

100 agn Union Ladina a Ampez dl 2005. La Usc é juda a fit fora dla Cesa di Ladins.

 

 























“Ampez deida unì les Dolomites”
Reinhold Messner: i son mez ladin y mez sudtiroleis  – Ie son per n referendum – Les Dolomites é i creps plu biei dl mond
 


I volon la reunificazion di ladins
Sen ruva la chestion a la Court de Cassazion che fissarà la data dl referendum, bonamenter da d’auton 2007


Referendum: i amisc y i nemisc
Critica: movitazions economiches  Chestes reverda dantaldut i ladins de Bulsan che se tem de perde valch


L Dì dla unité ladina: na steila destudeda
Bele en l ann passé éla juda a pe zot da l mete a jì, eniann che al fossa dret emportant ne vegniràl nience tegnù


L referendum pò desdruje la utopia ladina
ma al pò ence ti dé na sburla forta a na comunanza nueva che nos conescion con l inom de Ladinia


Caje Michil Costa, ma la SVP é true piec


I todesc pò dí dut, contra i autri la ciacia – dut vegn subordiné al nazionalism dla SVP


Cesa di Ladins: ciamò tres sun na pert

Nience tres la lege 482/99 ne saràl meso de pié do n contribut per la derturazion

L Ofize linguistich dla Generela: de beles paroles ne basta nia



Quo vadis unions di ladins?
L Dí dla Unité Ladina messessa ester LA festa dla jent ladina y nia dles istituzions y autorités a dé ju proclamazions stereotipiches
En plu végnel dit che chest terz aveniment, revardent i Ladins, nia demé ne porta nia, ma al ghira enfinamai bendebot de speises, de dinés per sia organisazion, dinés che n’é gonot nia dant man. Per chi che veid demé enfin a foransom la pipa, o foransom l nes, l rejonament va ben, ma la cossa n’é nia enscila sce an ciala tl davegnì. Bele l alpinist Reinhold Messner à dé da entene che l’unité di Ladins te na medema region deberieda con si biei creps y sies beles montes fossa en doman na ocajion de gran investimenc economics per i Ladins. Na region manejeda deberieda con sies tradizions, con si implanc sportifs, con sies normes de sconanza dla natura y dles montes y souraldut per la beleza y la unité reclameda dles montes podessa dessegur garaté n zenter de atrazion mondial con n turism desvalif y garantí. Al bastassa vedei ite n bon iade l’emportanza dla colaborazion y de podei mostré al mond nosta capazité organisativa, nosta poduzion artistica, de ciasadafuech y de temp lede. Na “merscia” dut nosta y no demé reconesciuda da les provinzies, che fajarà dagnora dandaldut reclam per se entesses. Sce i provassan n iade de ester nos enstesc, empede depene tres dai autri. Al ne sarà nia na politica ladina, enfin a che nos ne aron nia l ardiment de ester nos enstesc protagonisc’ de nost destin, de nost davegnì.


Entratan l isté él n grumon de manifestazions organisedes da les unions per tré ite valch diné che ti permete a les unions de jí inant con sia ativité. Chest é n dert ch’an mess ti lascé a vigni union. Ma i dis dl ann é 365. Poscibel ch’an ne posse nia se enconté anter dutes les unions y fé fora n dì che sie de mei, de otober…olàche duc i ladins, ence tres dutes sies unions, recorda sia identité, sies origines, olache an rejona veramenter de na politica ladina, universala, zenza tegnì cont di partis che mescedarà dagnora les chertes sotissoura. Na manifestazion viva, sentuda personalmenter da duta la jent y nia demé n show desche al é sté chel da Desproch en gaujion di 100 agn dla Union di Ladins. Lascé jì en broda l Dì di Ladins y rejoné demé per dut l ann de “Maratona” y de “Sella Ronda Bike Day”, chest vuel dí delegitimé la funzion dla Generela. La speranza é che la funzion vegne sourantouta da la Lia di Comuns, en particolar dai Comuns da souramont. L assessour Mussner à demé plu “tickets” tl cef per i joufs y al spera te na tres maiour separazion anter i ladins: “Vignun reste olàche al é!”. Perchel ne pénsel dessegur nia al “Dí di Ladins”. Slarié y derturé fora les stredes che porta ai joufs, crié plazes panoramiches é dessegur na bona idea, che à samben debujegn de dinés, ma fé dut chest per fé demé biei i ladins de Bulsan lascian da na pert i autri, piec desfrutan i autri, chesta n’é nia politica, ma demé engordia y separatism. L Stat ciala demé pro?


Na ultima osservazion: la redazion “La Usc di Ladins” à mudé sia senta y ala à ciafé lerch pro la Cassa de Sparagn a Urtijei. Dessegur él che sia lerch tla Cesa di Ladins a Urtijei fova strenta y con massa jent anter i piesc. La vueia de na miour senta é legitima. Ma l fat é zenz’auter n sclaf a la Union di Ladins de Gherdeina, che enscila à manco forza per damané i contribuc per la derturazion dla “Cesa”. N plajei a Mussner. Ma a chesta moda “La Usc” deventarà tres y plu dependenta da la poltica de maioranza per se garantí i contribuc. Enscila trata la Generela sies Unions filiales? (jp)








SCE CHEST ARTICUL VES À ENTERESSÉ, VES RACOMANONSE DE LIEJE ENCE CHISC:

Souramont cherda, Mareo respon

Metù en pé n comité de sostegn al referendum ta souramont tla Val Badia

Court de Cassazion: lum verda al referendum

Cie che i gherdeines y i badioc nen miena? Chel nes é unfat – Carlo Willeit propon n comité de sostegn

Svp “ladina”: scì al referendum

Al é cler che i ladins da souramont vuel vegnì pro Sudtirol – Sostegn al lim dla coienaria –  Al ne vegn nia scuté su Mussner

Dellai patejeia bele con Galan

Ence Durnwalder pèrel che se plieie plan plan a dé pro n “fond perecuatif”

Les trei deliberes é sen a Roma

Bonamenter te 5 meisc vegn i sentadins da souramont chrerdés a les urnes

I trei ombolc ladins da souramont: i volon la reunificazion di ladins

“I on dut l temp per valuté les oportunités che se deura per nos”

I ladins da souramont à l dert de vegnì endò a ciasa

Chest él da respeté, belunfat ciunes che é les gaujes – Ampez, Fodom y Col peia via

Referendum: amisc y nemisc

Les critiches de Mussner y de si compagns dla Svp de Gherdeina: motivazions economiches

Zent Ladina Dolomites: l spirit dl 1946 erd endò

Enlaouta fova i ampezans dret atifs: jolantins, petizions y memorandums

Les unions ladines da souramont: enviede via l referendum!

Les aministrazions comunales de Ampez, Fodom y Col vegn damanedes de envié via la prozedura




L Di dla Unité ladina – Cianacei 2006








 Di dla Unité Ladina: ciacoles é plu de dann che d’utl
 Di dla Unité Ladina: Program dl Dí dla Unité Ladina 2006 a Cianacei
 Ence l Di dla recordanza beleche metù sun somas


I ultims Dis dla unité ladina – Ampez 2005




 Union Generela di Ladins dles Dolomites: program di 100 agn
 N comentar: 100 agn Union Ladina
 100 agn Union Ladina: pruma manifestazion
 Marcia sun la strada de La Vëna
 Les 11 teses per na politica linguistica interladina
 Les paroles dl ombolt de Col Paolo Frena
 Anpezo: Di dla Unité Ladina, 17 de messel 2005
 Anpezo: Inn anpezan
 La storia dla Union Ladina y dla Union Generela di Ladins
 100 agn Union Ladina: codejel informatif y 16 tofles de visualisazion

Di dla Unité Ladina ai 18.07.2004, a Andrac/Fodom:




 18.07.2004 – Di dla Unité Ladina a Andrac ta Fodom: unité combatuda
 N comentar de C. Willeit: demé n fruz de colaborazion culturala ne cleca nia
 Di dla Unité Ladina 18.07.2004: les prumes imprescions






Di dla Unité Ladina ai 13.07.2003, a Cianacei/Fascia:




 La ressoluzion dl “Dí dla Unité Ladina”
 Cianacei: Di dla Unité Ladina – La fana é sun l fuech
 Dla koiné ladina al Dì dla Unité Ladina à ence rejoné l assessour Mussner

Al me plej(0)Al ne me plej nia(0)

2 iadesc liet

Ortiede inant tres